Sztuczna szczęka – rodzaje, co za darmo na NFZ?
Sztuczna szczęka to potoczna nazwa protez zębowych. Sztucznej szczęki potrzebują bardzo różni pacjenci mający odmienne potrzeby, oczekiwania i często niestety ograniczone możliwości finansowe. Łączy ich jednak jedno: z jakiś przyczyn stracili część lub wszystkie swoje zęby. Jakie możliwości mają tacy pacjenci w kwestii rehabilitacji narządu żucia z zastosowaniem sztucznej szczęki? Czy jej zrobienie i tym samym leczenie jest płatne czy można to zrobić na NFZ?
Ilu pacjentów tyle rozwiązań.
Sztuczne szczęki mają to do siebie, że u każdego pacjenta sprawdzi się tak naprawdę tylko indywidualnie dobrane rozwiązanie. Niedopuszczalne jest używanie starych, cudzych sztucznych szczęk – takie przypadki się niestety zdarzają. Każdy pacjent gabinetu dentystycznego to osobny wyjątkowy przypadek wymagający indywidualnego podejścia do leczenia. Każdy z nas ma przecież różny układ, rozmiar i ustawienie zębów. Co więcej przy wykonywaniu sztucznych szczęk istotne są nie tylko zęby, ale też takie ważne sprawy jak: rysy twarzy, wysokość zębów i to jak takie protezy leżą w jamie ustnej. Nie u wszystkich pacjentów sprawdzą się rozwiązanie bez dodatkowych elementów utrzymujących protezę na podłożu protetycznym – mowa tutaj na przykład o implantach zębowych, bądź specjalnych koronach z zatrzaskami. Dla innych pacjentów takie rozwiązanie będzie optymalne biorąc pod uwagę duże możliwości finansowe i wysokie oczekiwania.
Jakie są rodzaje sztucznych szczęk?
Istnieje bardzo dużo różnych rozwiązań w konstrukcji sztucznych szczęk. Przede wszystkim różnią się one swoją wielkością – wynika ona praktycznie z ilości utraconych zębów i tego jakie zęby pozostały w ustach. Biorąc pod uwagę to kryterium sztuczne szczęki możemy podzielić na całkowite i częściowe. Te pierwsze odtwarzają cały łuk zębowy w przypadku utraty wszystkich zębów stałych, – czyli tak zwanego bezzębia całkowitego. Z częściowymi mamy do czynienia gdy część zębów pacjenta pozostaje w jamie ustnej i co bardzo ważne ich stan pozwala na skuteczne leczenie i zachowanie w jamie ustnej. Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę najczęściej spotykanych sztucznych szczęk:
-
- Sztuczna szczęka z akrylu – najczęściej wykonywana w polskich gabinetach stomatologicznych (wynika to ze względu na refundację ze środków NFZ). Jest to sztuczna szczęka najmniej zaawansowana technologicznie. Jednak mimo tego często poprzez ich zastosowanie udaje się uzyskać bardzo dobre efekty lecznicze. Czym różni się sztuczna szczęka z akrylu robiona prywatnie od tej refundowanej ze środków NFZ? Głównie, jakością użytych materiałów. Kwota, którą proponuje NFZ nie pozwala na zakup komponentów wyższej jakości. Odpowiednie rozwiązania (NFZ czy praca prywatna) proponuje dentysta w zależności od możliwości i oczekiwań pacjenta. Więcej na temat tego materiału w artykule: proteza akrylowa.
- Sztuczna szczęka z innych tworzyw – oprócz akrylu w wykonywaniu sztucznych szczęk mają zastosowanie inne tworzywa sztuczne na przykład nylon bądź substancje z grupy hemiacetali. Takie protezy mają zastosowanie u pacjentów, którzy mają uczulenie na akryl bądź oczekują bardziej zaawansowanych i estetycznych rozwiązań.
- Sztuczna szczęka z porcelany – inaczej nazywana jest mostem. Możliwości jej wykorzystania są ograniczone ilością pozostałych zębów. Może odtwarzać ona tylko niewielkie braki zębowe i wymaga szlifowania zębów sąsiadujących z luką. Wyjątkiem jest porcelanowy most okrężny osadzony na implantach– możliwa jest za jego pomocą odbudowa całego bezzębnego łuku zębowego.
- Omówienie i zdjęcia innych rodzajów protez zębowych znajdą państwo tutaj: protezy zębowe.
Sztuczna szczęka za darmo? Kwestie refundacji ze środków NFZ.
Jak już zostało wyżej wspomniane sztuczne szczęki mogą być refundowane ze środków NFZ. Jednak pacjent musi spełniać pewne warunki. Na NFZ należy się:
- Uzupełnienie braków zębowych przy pomocy ruchomej protezy częściowej z zastosowaniem elementów doginanych utrzymujących 1 raz na 5 lat, w zakresie 5-8 brakujących zębów w 1 łuku zębowym (ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworu).
- Zaopatrzenie bezzębnej szczęki protezą całkowitą w żuchwie/szczęce z pobraniem wycisku czynnościowego na łyżce indywidualnej 1 raz na 5 lat (ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworów).
Z procedur NFZ-tu wynika więc, że sztuczną szczękę można( i powinno się) zmieniać, co 5 lat. Warto zapisać się do dentysty w tym celu wcześniej (długie kolejki oczekiwania i ewentualna konieczność wcześniejszego leczenia zębów).